بررسی نقش و جایگاه ساختار کالبدی محله های شهری بر شکل گیری سرمایه اجتماعی

Authors

مهیار اردشیری

خلیل حاجی پور

سمیه حکیمی

abstract

سرمایه‎ اجتماعی را می توان یکی از مشخصه های توسعه پایدار دانست به گونه ای که در یک جامعه پایدار، درجه بالاتری از سرمایه اجتماعی وجود دارد. سرمایه اجتماعی محصول تعاملات اجتماعی است که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در میان شبکه اجتماعی در سطح محله های شهری از وسعت و عمق بیشتری برخوردار است؛ زیرا حس همبستگی اجتماعی، اعتماد میان شهروندان و کنترل های غیررسمی که امروزه همگی در بحث های نظری از مؤلفه های سرمایه اجتماعی به شمار می روند، در سطح محله های شهری شکل می گیرند و انتظام می یابند. آنچه که در سطح محله های شهری کمک مؤثری به ایجاد مؤلفه های سرمایه اجتماعی می کند، در حقیقت کیفیت کالبدی- فضایی این مکان ها است که حضور یا عدم حضور ساکنان و به تبع آن شکل گیری تعاملات اجتماعی را به همراه دارد. مسجد، بازارچه، پارک محله، پیاده رو، بخش هایی از خیابان، مغازه ها و غیره، همگی مکان هایی برای برقراری روابط چهره به چهره به شمار می روند. به این ترتیب، بدون شک کیفیت کالبدی مکان شهری در میزان و نحوه برقراری این روابط اثرگذار خواهد بود. به عبارت دیگر، سازمان اجتماعی موجود در محله شهری، روحی است که در دل جسم محله، کالبد محله دمیده می شود و بدون شک، سلامت و کیفیت آن، در گرو سلامت کالبد محله خواهد بود. در مقاله حاضر بر آنیم تا با بررسی نظریه های مرتبط با مفهوم سرمایه اجتماعی، و استخراج مؤلفه های مربوط به آن، به تبیین نقش ساختار کالبدی محله های شهری در شکل گیری سرمایه اجتماعی بپردازیم و با بهره گیری از جستارها و تحقیقات موجود، راهبردهایی در این زمینه ارائه نماییم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش ساختار کالبدی بر شکل گیری همبستگی اجتماعی در محلات شهری (نمونه موردی: محله قصردشت شیراز)

      الگوی ساخت کالبدی را می‌توان ساده‌ترین راه در راستای دست‌یابی به شکل‌گیری همبستگی اجتماعی دانست. بی‌تردید کیفیت کالبدی شهر در میزان و چگونگی برقراری روابط اثرگذار خواهد بود؛ به عبارت دیگر، روابط اجتماعی موجود در شهر، روح محله را زنده می‌سازد و بدون شک، کمیت و کیفیت آن، در گرو سلامت کالبد محله خواهد بود. تعاملات اجتماعی موجود درمحله ها در مقایسه با سایر شبکه‌های اجتماعی، موثرترین عاملی است...

full text

بررسی نقش و جایگاه ساختار کالبدی محله‌های‌ شهری بر شکل‌گیری‌ سرمایه اجتماعی

سرمایه‎ اجتماعی را می‌توان یکی از مشخصه‌های توسعه پایدار دانست به گونه‌ای که در یک جامعه پایدار، درجه بالاتری از سرمایه اجتماعی وجود دارد. سرمایه اجتماعی محصول تعاملات اجتماعی است که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در میان شبکه اجتماعی در سطح محله‌های شهری از وسعت و عمق بیشتری برخوردار است؛ زیرا حس همبستگی اجتماعی، اعتماد میان شهروندان و کنترل‌های غیررسمی که امروزه همگی در بحث‌های نظری از مؤلف...

full text

جایگاه عوامل اجتماعی در شکل گیری ساختار شهرهای ایرانی

ساختار از جمله مفاهیم پرکاربرد در حوزه­های مختلف دانشی می باشد. این مفهوم با ورود به حوزه شهرسازی، موضوع مهم ساختار شهری را پدید آورده است. ساختار شهری را می­توان از جمله ابزارهای هدفمند در بازشناسی شهر قلمداد نمود. عوامل، عناصر و ویژگی های اجتماعی جزء جدایی ناپذیر از اجتماعات انسانی بوده و به تبع آن تاثیرات بسیاری را در نحوه شکل گیری شهر وارد نموده است. در پژوهش حاضر به تبیین و تدقیق جایگاه عو...

full text

نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت پایدار محله های شهری با رویکرد برنامه‌ریزی محله مبنا

امروزه موضوع اجتماعات محلی و نحوه ساماندهی آنها جایگاه مهمی در جامعه شناسی شهری و به تبع آن شهرسازی و مدیریت شهری پیدا کرده که تحت عنوان برنامه ریزی محله مبنا از آن یاد می شود که ایده اولیه آن بر اساس اجتماعات محلی، مشارکت مردمی و برنامه ریزی بوسیله مردم، نه برای مردم شکل گرفته است. یکی از مبانی این دیدگاه اجتماعی که از مفاهیم نوین توسعه شمرده می­شود، سرمایه اجتماعی است که از طریق ارتباط متقابل...

full text

نقش تحرک اجتماعی سیاسی شبکههای اجتماعی مجازی بر شکل گیری بعد فرهنگی سرمایه اجتماعی

شبکه های اجتماعی دستاورد اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاربردهای آن می باشند. امروزه گسترش فناوری اطلاعاتو ارتباطات و کاربردهای آن به گونه ای توسعه یافته است که در تمامی ابعاد زندگی انسان وارد شود. در میان شبکه های اجتماعیمجازی، فیس بوک شبکه ای پرقدرت است که می تواند بر سرمایه اجتماعی تاثیر به سزایی بگذارد. سرمایه اجتماعی حاصل تعاملاتو هنجارهای گروهی و اجتماعی است. سرمایه اجتماعی از مفا...

full text

ارزیابی کیفیت محیط کالبدی محلات شهری با تاکید بر نقش سرمایه های اجتماعی مطالعه موردی محله علیقلی آقا شهر اصفهان

نقش سرمایه های اجتماعی در نظام برنامه ریزی ایران مورد غفلت قرار گرفته است. این پژوهش با هدف معطوف کردن نگاه برنامه ریزان به جنبه های اجتماعی توسعه و بررسی نظری ارتباط مفهوم سرمایه اجتماعی و کیفیت محیط کالبدی محلات شهری انجام گرفته است. نوع پژوهش کاربردی و از لحاظ زمانی یک تحقیق مقطعی است و روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش محله علیقلی آقا شهر اصفهان است که به نظر می ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

Publisher: دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

ISSN 2228-5229

volume 4

issue شماره13 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023